Τι είναι Νευρο-Γλωσσικός Προγραμματισμός
Η ιστορία του Νεύρο-Γλωσσικού Προγραμματισμού
H τεχνολογία του NLP γεννήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, στο πανεπιστήμιο της Santa Cruz στην Καλιφόρνια, μέσα σε ένα γενικότερο ρεύμα ανησυχίας και αναζήτησης που επικρατούσε εκείνη την εποχή γύρω από την προσωπική ανάπτυξη και την ψυχοθεραπεία. Εκεί, ο Richard Bandler, μεταπτυχιακός τότε φοιτητής της πληροφορικής, και ο καθηγητής της γλωσσολογίας John Grinder άρχισαν να μελετούν τον τρόπο σκέψης και τα γλωσσικά μοτίβα επιτυχημένων ανθρώπων, θέλοντας να απομονώσουν τα στοιχεία συμπεριφοράς εκείνα που καθιστούν κάποιον ταλαντούχο και επιτυχημένο. Το επόμενο βήμα ήταν να κωδικοποιήσουν αυτές τις “στρατηγικές” της επιτυχίας και να τις διδάξουν σε άλλους ανθρώπους, αναπαράγοντας έτσι τις επιτυχημένες συμπεριφορές των αρχικών τους προτύπων. Τα πρώτα τους μοντέλα ήταν ο ψυχοθεραπευτής Fritz Perls (δημιουργός της ψυχοθεραπείας Gestalt), η διάσημη οικογενειακή θεραπεύτρια Virginia Satir και ο εξαιρετικά αποτελεσματικός υπνοθεραπευτής Dr. Milton H. Erickson.
Σήμερα, οι γνώστες της τεχνολογίας του NLP “μοντελοποιούν” εξαιρετικά επιτυχημένους επιχειρηματίες, πολιτικούς, αθλητές, ηγέτες, πωλητές, καλλιτέχνες και επιστήμονες και διδάσκουν το “γενετικό υλικό” της επιτυχίας τους και τις επιμέρους στρατηγικές τους σε άλλους ανθρώπους. Οι τεχνικές και τα επιτεύγματα του NLP συχνά διαγείρουν τη φαντασία τηλεοπτικών παραγωγών και σεναριογράφων που, φυσικά, παρουσιάζουν μια πιο δραματοποιημένη εικόνα του Νεύρο-Γλωσσικού Προγραμματισμού και των εφαρμογών του σε δημοφιλείς τηλεοπτικές παραγωγές, όπως τα “CSI:Miami”, “The Mentalist”, “Lie To Me”
Εφαρμόζοντας το Νεύρο-Γλωσσικό Προγραμματισμό
Στον τομέα των επιχειρήσεων και της εργασίας γενικότερα, για παράδειγμα, ο NLP αποδεικνύεται πολύτιμο εργαλείο, καθώς μπορεί να βελτιώσει δραστικά τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδράτε και επικοινωνείτε με τους ανθρώπους γύρω σας
Μαθαίνοντας NLP, δεν περιορίζεστε μόνο στην εκμαίευση και χρήση στρατηγικών από επιτυχημένους ανθρώπους. Θα είστε σε θέση να τιθασεύετε την αστείρευτη δύναμη του υποσυνείδητού σας. Θα γνωρίζετε πώς να απαλλάσσεστε από ανεπιθύμητες σκέψεις και εμμονές, να εξαφανίσετε τυχόν φοβίες που σας περιορίζουν, να σιγάζετε τον εσωτερικό σας διάλογο, όταν αυτός σας βασανίζει με αρνητικές σκέψεις και αμφιβολίες, να μειώνετε δραστικά το στρες και το άγχος στη ζωή σας, να συγκρατείτε το θυμό και τα νεύρα σας και να χαλιναγωγείτε τα συναισθήματά σας. Θα μπορείτε να συγκεντρώνεστε με διαύγεια και αποφασιστικότητα στους στόχους που θέτετε, όσο μικροί ή μεγάλοι και αν είναι αυτοί. Από το πρώτο κιόλας σεμινάριο NLP, μαθαίνετε πώς να αλλάξετε αρνητικές συνήθειες και συμπεριφορές (όπως το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση γλυκών και η αναβλητικότητα) και στη θέση τους να υιοθετείτε νέες, περισσότερο ωφέλιμες για εσάς συνήθειες, όπως η άσκηση και η υγιεινή διατροφή. Κατανοώντας τις βασικές αρχές του NLP, θα είστε σε θέση να εφαρμόσετε άμεσα αυτές τις τεχνικές και να αλλάξετε προς το καλύτερο, όχι μόνο τη δική σας ζωή, αλλά και τις ζωές των ανθρώπων γύρω σας.
Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τις μεθόδους του NLP, μπορείτε να βελτιώσετε εύκολα και γρήγορα τις επιδόσεις και την αποδοτικότητά σας σε όλους σχεδόν τους τομείς της ζωής σας. Στον τομέα των επιχειρήσεων και της εργασίας γενικότερα, για παράδειγμα, ο NLP αποδεικνύεται πολύτιμο εργαλείο, καθώς μπορεί να βελτιώσει δραστικά τον τρόπο, με τον οποίο αλληλεπιδράτε και επικοινωνείτε με τους ανθρώπους γύρω σας. Ο NLP σας επιτρέπει να κερδίζετε εύκολα την εμπιστοσύνη και την προσοχή των προϊστάμενων και των συνεργατών σας, να πείθετε με άνεση και φυσικότητα τους πελάτες σας, να κάνετε παρουσιάσεις μπροστά σε κοινό με άνεση και αυτοπεποίθηση, να καλλιεργείτε τα ηγετικά σας χαρακτηριστικά και τις διαπραγματευτικές σας ικανότητες. Φυσικά, όλες οι τεχνικές και οι στρατηγικές έχουν άμεση εφαρμογή και στην προσωπική σας ζωή και τις διαπροσωπικές σας σχέσεις. Ο NLP σας βοηθά να οξύνετε την παρατήρηση και την αντίληψή σας, ώστε να μπορείτε να κατανοείτε, αλλά και να επηρεάζετε, τον τρόπο, με τον οποίο σκέφτονται και αντιδρούν οι γύρω σας.
Ο κάθε ένας από εμάς βιώνει την πραγματικότητά και τον εξωτερικό κόσμο μέσα από αναπαραστάσεις που μας παρέχουν οι πέντε αισθήσεις. Βασιζόμαστε στην Όραση, την Ακοή, την Αφή, την Όσφρηση και τη Γεύση, για να δημιουργήσουμε ο καθένας έναν τελείως δικό μας – προσωπικό – “χάρτη” του κόσμου γύρω μας.
Κάθε γεγονός γίνεται αντιληπτό με τελείως διαφορετικό τρόπο από τον κάθε άνθρωπο. Ο εγκέφαλός μας, αυτόματα φιλτράρει, κωδικοποιεί, επεξεργάζεται, αποθηκεύει και επισυνάπτει “σημασία” σε κάθε σήμα που του παρέχουν οι αισθήσεις, μέσω του νευρικού συστήματος. Τα δεδομένα των πέντε αισθήσεων μεταφράζονται και αποθηκεύονται σε “χάρτες” που αναπαριστούν τα γεγονότα, όπως τα βιώνει ο καθένας μας. Συνεπώς, η αντίληψή μας για την “πραγματικότητα” και η ίδια η “πραγματικότητα” -εάν υπάρχει τέτοιο πράγμα- είναι δύο πράγματα τελείως διαφορετικά.
Οι πληροφορίες που φτάνουν, μέσω του νευρικού μας συστήματος, υποβάλλονται σε τρεις σημαντικές νοητικές διεργασίες που σκοπό έχουν να απλοποιήσουν ακόμα περισσότερο τα δεδομένα, ώστε να είναι δυνατό να αποτυπωθούν σε χρήσιμους και λειτουργικούς νοητικούς χάρτες πραγματικότητας. Ένας υπερβολικά πολύπλοκος νοητικός χάρτης θα μας ήταν εντελώς άχρηστος, καθώς θα μας έδινε τόσα πολλά δεδομένα, που δε θα είχαμε τρόπο να αντιδράσουμε άμεσα στα όσα συμβαίνουν. Οι τρεις αυτές διεργασίες είναι η Παραμόρφωση, η Γενίκευση και η Διαγραφή. Οι διεργασίες αυτές είναι απαραίτητες για να φιλτράρουμε και να αξιοποιήσουμε την τεράστια, σε όγκο, πληροφορία που λαμβάνει το νευρικό μας σύστημα ανά δευτερόλεπτο, όμως, πολλές φορές, οι νοητικοί χάρτες που φτιάχνουμε δεν είναι οι ιδανικότεροι για να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις γύρω μας με τον καλύτερο τρόπο.
Ο NLP, μέσω της ανάλυσης της γλώσσας και της οξείας παρατήρησης, μας ξεδιπλώνει τον νοητικό χάρτη που οδηγεί τον συνομιλητή μας. Ακόμα, μας επιτρέπει να επέμβουμε και να εμπλουτίσουμε τον χάρτη αυτό, επηρεάζοντας έτσι, άμεσα, τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρά ο συνομιλητής μας με τον κόσμο γύρω του, δίνοντάς του έτσι λύσεις και επιλογές που πριν δεν είχε στη διάθεσή του
Τα περισσότερα από τα προβλήματα που αποτελούν τροχοπέδη στη ζωή μας, στερώντας μας από την προσωπική ευτυχία ή την επαγγελματική μας επιτυχία, οφείλονται στον τρόπο, με τον οποίο εμείς αντιλαμβανόμαστε τα γεγονότα και τις καταστάσεις που διαδραματίζονται γύρω μας και όχι στα αυτά καθαυτά τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Έτσι, ένα γεγονός που για κάποιον φαντάζει ανυπέρβλητο εμπόδιο, κάποιος άλλος το αντιμετωπίζει ως μια αναπάντεχη ευκαιρία. Εκεί που ένας βλέπει μόνο το αδιέξοδο, κάποιος άλλος ανακαλύπτει καινούριους δρόμους. Το πώς αξιολογούμε και ανταποκρινόμαστε στην κάθε κατάσταση, εξαρτάται από τον αντίστοιχο νοητικό χάρτη που έχουμε φτιάξει για να αντιπροσωπεύει την κατάσταση αυτή. Όμως, κάθε χάρτης όσο τέλειος, όσο λεπτομερής και αν είναι, δεν μπορεί να αποδώσει την πραγματικότητα και όλες τις πτυχές της περιοχής που απεικονίζει. (Ένα Απλό Παράδειγμα Διαγραφής: Ενώ είστε για καφέ σε μια πολυσύχναστη πλατεία στο κέντρο της πόλης, μιλάτε με την παρέα σας και αγνοείτε τους χιλιάδες άλλους ήχους, συζητήσεις, φωνές, θορύβους από αυτοκίνητα γύρω σας. Όλα αυτά συμβαίνουν, όμως εσείς επιλέγετε να τα φιλτράρετε και επικεντρώνετε την προσοχή σας σε ότι εσείς θεωρείτε σημαντικό κάθε στιγμή. Η ίδια διεργασία της Διαγραφής, που είναι απαραίτητη για να επικοινωνήσετε με την παρέα σας, μπορεί να λειτουργήσει εναντίον σας, εάν για παράδειγμα δεν “προσέξετε” τον δείκτη της βενζίνης του αυτοκινήτου σας, ενώ κινδυνεύετε να μείνετε από καύσιμα. Ο δείκτης είναι μπροστά στα μάτια σας, όμως η πληροφορία αυτή φιλτράρεται ως μη σημαντική εκείνη τη στιγμή και την αγνοείτε.)
Στην πράξη, δε λειτουργούμε με βάση την πραγματικότητα, αλλά με βάση τον νοητικό χάρτη που έχουμε φτιάξει για την πραγματικότητα. Ο χάρτης αυτός μπορεί να μας περιορίζει ή να μας δίνει πληθώρα επιλογών. Η κάθε μας πρόταση, έκφραση, κίνηση και σκέψη ή πράξη αποκαλύπτει σημαντικές πληροφορίες για το νοητικό χάρτη που μας οδήγησε σε αυτήν. Ο NLP, μέσω της ανάλυσης της γλώσσας και της οξείας παρατήρησης, μας ξεδιπλώνει τον νοητικό χάρτη που οδηγεί τον συνομιλητή μας. Ακόμα, μας επιτρέπει να επέμβουμε και να εμπλουτίσουμε τον χάρτη αυτό, επηρεάζοντας έτσι, άμεσα, τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρά ο συνομιλητής μας με τον κόσμο γύρω του, δίνοντάς του έτσι λύσεις και επιλογές που πριν δεν είχε στη διάθεσή του.
http://www.womanitymag.gr/1100/
Κωνσταντίνος Μπιμπλής
Νεύρο-φυσικός - Licensed Trainer of NLP
Μάντεψε Τί Σκέφτομαι! Νευρογλωσσικός Προγραμματισμός και Κινήσεις των Ματιών
Οι κινήσεις των ματιών -NLP: Καθώς κοιτάτε τον συνομιλητή σας όταν είναι απέναντι σας
Σύμφωνα με τον νευρογλωσσικό προγραμματισμό, οι κινήσεις των ματιών καθώς συνομιλούμε με κάποιον μπορεί να μας δώσει επιπρόσθετες πληροφορίες για το πώς ακριβώς σκέφτεται εκείνη τη στιγμή. Φαίνεται δηλαδή ότι το βλέμμα μας μας κινείται ανάλογα με το είδος της πληροφορίας στην οποία προσπαθούμε ν’αποκτήσουμε πρόσβαση (οπτική, ακουστική, συναισθηματική, εσωτερικός διάλογος).
Για να πάρεις μια πρώτη ιδέα για το πώς κινούνται τα μάτια σου όταν σκέφτεσαι, αναλογίσου την απάντηση σε καθε μία από τις παρακάτω ερωτήσεις και προσπάθησε να παρατηρήσεις προς πια κατεύθυνση τείνουν να κινούνται.
1) Πώς είναι εξωτερικά ο καλύτερος σου φίλος/φίλη;
2) Πώς θα ήταν το σαλόνι σου εάν οι τοίχοι ήταν πράσινοι με λευκές ρίγες;
3) Πώς ακούγεται όταν σπάει ένα ποτήρι;
4) Πώς θα ακουγόταν το αφεντικό στη δουλειά σου εάν είχε τη φωνή του Ντόναλντ Ντάκ;
5) Πώς είναι η αίσθηση του να κάθεσαι μπροστά στο τζάκι μια κρύα χειμωνιάτικη βραδιά;
6) Τι λές στον εαυτό σου όταν θέλεις να τον εμψυχώσεις για κάτι;
Ίσως να παρατήρησες ότι στις δύο πρώτες ερωτήσεις τα μάτια σου κατευθήνθηκαν προας τα πάνω. Πράγματι,όταν προσπαθούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σε μια οπτική πληροφορία, τα μάτια μας κοιτούν προς τα πάνω.
Συγκεριμένα, όταν το άτομο στρέφει το βλέμμα πάνω αριστερά, ανακαλεί στη μνήμη του εικόνες. Με άλλα λόγια, σχηματίζει μια νοερή εικόνα ενός αντικειμένου από μνήμης. Όταν όμως στρέφει το βλέμμα πάνω δεξιά, κατασκευάζει μια εικόνα που δεν έχει ξαναδεί ποτέ ή που δεν υπάρχει.
Όταν φέρνουμε στο νού μας ήχους (όπως στις ερωτήσεις 3 και 4), τα μάτια μας τείνουν να κοιτούν ευθεία. Όπως και με τις εικόνες, έτσι και με τους ήχους, όταν το άτομο στρέφει το βλέμμα ευθεία και αριστερά, προσπαθεί να θυμηθεί έναν ήχο που γνωρίζει ή έχει ξανακούσει. Όταν κοιτάει ευθεία και δεξιά, προσπαθεί να κατασκευάσει νοερά έναν ήχο που δεν έχει ξανακούσει.
‘Οταν ένα άτομο κοιτάει κάτω και δεξιά είναι πιθανό ότι έχει αποκτήσει πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν αισθήσεις και συναισθήματα. Θα έχετε σίγουρα παρατηρήσει ότι όταν βιώνουμε έντονο συναίσθημα , τείνουμε να κοιτάμε προς τα κάτω, όπως για παράδειγμα όταν είμαστε λυπημένοι.
Τέλος, όταν ένα άτομο μιλάει στον εαυτό του, δηλαδή κάνει «εσωτερικό διάλογο» ή όταν επαναλαμβάνει λόγια από μέσα του, κοιτάει κάτω και αριστερά.
Εάν κάποιος είναι αριστερόχειρας, είναι πιθανό να ισχύουν ακριβώς τα αντίθετα για τις κινήσεις των ματιών από αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω , τα οποία περιγράφουν περισσότερο δεξιόχειρα άτομα.
Επίσης, σύμφωνα με το νευρογλωσσικό προγραμματισμό, ο καθένας από εμάς έχει διαφορετικό τρόπο επεξεργασίας πληροφοριών. Κάποιοι άνθρωποι τείνουν να επεξεργάζονται πληροφορίες χρησιμοποιώντας έναν τρόπο που είναι περισσότερο οπτικός, κάποιοι άλλοι προτιμούν να αναλύουν διαρκώς και καταφεύγουν σε εσωτερικό διάλογο προκειμένου να πάρουν κάποια απόφαση. Οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους το ανθρώπινο μυαλό επεξεργάζεται πληροφορίες αναφέρονται στο νευρογλωσσικό προγραμματισμό ως συστήματα αναπαράστασης. Αυτά είναι τέσσερα : το οπτικό (V), το ακουστικό( A), το κιναισθητικό (K) και το , ψηφιακό( D). Ο καθένας από εμάς λοιπόν,προτιμάει ένα σύστημα περισσότερο από τα άλλα.
Το προτιμώμενο σύστημα αναπαράστασης, επηρεάζει και τις κινήσεις των ματιών. Εάν για παράδειγμα το προτιμώμενο σύστημα μου είναι ψηφιακό, που σημαίνει ότι ενδιαφέρομαι για λεπτομέρειες, αναλύω και τείνω να έχω έντονο εσωτερικό διάλογο, ίσως όταν κάποιος μου κάνει την ερώτηση «Πώς είναι εξωτερικά ο καλύτερος σου φίλος/φίλη;», ίσως πρώτα να επαναλάβω την ερώτηση στο μυαλό μου και να κοιτάξω κάτω αριστερά, πριν αρχίζω να σχηματίζω την εικόνα και εν τέλει κοιτάξω πάνω αριστερά.